ppłk Michał Bauer (ur. 22.08.1920, Wilno – zm. 22.10.2020, Warszawa) (ps. „Racibor”) – syn Wilhelma i Zofii z d. Masłowej. W kampanii wrześniowej 1939 r. walczył w szeregach 5 Pułku Lotniczego, 5 pododdział portów, Wilno-Porubanek/Lida. W okresie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej – 1 kompanii 6 Samodzielnej Brygady AK Wilno pod komendą mjr F. Koprowskiego „Konara”. Uczestnik Akcji „Burza” i Operacji „Ostra Brama”. Aresztowany przez NKWD 17.08.1944 r. z bronią w ręku, ucieka jednak Sowietom. Powtórnie aresztowany przez NKGB w domu w Wilnie dnia 10.12.1944 r. był więziony w areszcie NKGB przy ul. Słowackiego, a następnie w więzieniu na Łukiszkach. Za zdradę Ojczyzny – przynależność do podziemnej organizacji AK – skazany bez rozprawy sądowej i skierowany do odbycia kary w łagrach sowieckich w Komi ASSR. Do 15.11.1946 r. więzień łagru „Kapitałka” WŻD Workuta, gdzie pracuje w brygadzie ciesielskiej, brygadzie elektryków, jako kierownik cechu elektryków kombinatu „Workut Ugd”. Zwolniony z łagru 15.11.1946 r. powraca pod koniec listopada 1946 r. do rodzinnego Wilna. Uczestnik podziemia poakowskiego do 1954 r. Następnie repatriował się do Polski, gdzie uzyskał wykształcenie średnie techniczne i pracował jako elektrotechnik, w tym jako specjalista techniczny w Ośrodku Telewizyjnym w Warszawie. Bardzo aktywny członek Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, uczestnik szeregu wydarzeń patriotycznych i spotkań z młodzieżą upowszechniających etos Armii Krajowej. Współorganizator corocznych obchodów rocznicowych Operacji „Ostra Brama” realizowanych przez Stowarzyszenie w lipcu w Wilnie. Zmarł w Warszawie w 2020 r. w wieku 100 lat i został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Północnym w Warszawie – kwatera W-X-1, rząd 1, grób 10

Marian Dąbrowski (ur. 28.06.1928, Wójtowce, pow. Grodno, woj. Białostockie – zm. 05.02.2013, Warszawa) – syn Stanisława i Ireny z domu Kiryckiej. W czasie II wojny światowej w okresie 09.1943-07.1944 r. żołnierz Okręgu Białostockiego AK, Inspektoratu Grodno – łącznik batalionu Tadeusza Hebelta (?) (ps. “Rudy”). Aresztowany 11.1948 r. (?) przez NKWD był przetrzymywany w więzieniu w Grodnie. Skazany wyrokiem Wojskowego Trybunału obw. grodzieńskiego z 1948 r. z art. 63-1a KK BSRR na 25 lat łagrów i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Pan Dąbrowski odbywał karę w latach 1948-1956 r. na terenie Komi ASSR – łagry Inta koło Workuty – obóz nr 5 i nr 1 – praca w kopalni węgla nr 2. Po zwolnieniu z łagru w czerwcu 1956 r. przez 5 miesięcy oczekując na zgodę na wyjazd do Polski pracował jako górnik w kopalni węgla. Do powojennej Polski powrócił w dniu 13.12.1956 r. Uzyskał wykształcenie techniczne i pracował jako elektromechanik. Aktywny członek Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK – skarbnik Stowarzyszenia, członek pocztu sztandarowego organizacji. Zmarł w Warszawie w 2013 r. i został pochowany na Cmentarzu Północnym – kwatera W-VIII-1, rząd 1, grób 10.

Jerzy Dumnicki (ur. 04.04.1922, Wilno – zm. 06.07.2016, Warszawa) (ps. „Kazimierz”) – syn Stanisława i Eugenii. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 r. w batalionie Przysposobienia Wojskowego w Wilnie. Od początku II wojny światowej działał w konspiracji w Okręgu Wileńskim ZWZ-AK, Związku Wolnych Polaków, kompania K, pluton U – w okresie 11.1939-03.1942 – siatka AK – Soleczniki, Jaszuny, zastępca dowódcy plutonu w stopniu plutonowego z cenzusem; 1943-1944 – drużyna w akcji “Ostra Brama” – dowódca drużyny. Aresztowany 03.12.1944 r. przez NKWD w Jaszunach koło Wilna z donosu Polaka za przynależność do AK był więziony w Jaszunach, a następnie w Wilnie na Łukiszkach. Oskarżony z art. 58 pkt 1a KK RFSSR za służbę w AK, nie był ostatecznie sądzony. Przebywał w łagrach sowieckich w okresie 02.1945-12.1957 r. – Workuta, Komi ASSR – obóz NKWD w Rudnikach – pracując w kopalni węgla. Zwolniony z łagru 30.11.1957 po miesiącu znalazł się na terenie powojennej Polski. Po powrocie do Kraju ukończył studia ekonomiczne. Był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, w 2002 r. – prezes organizacji.

ppłk Stanisława Kociełowicz z d. Kowalewska (ur. 17.03.1930, Wilno) (ps. „Żuczek”, „Iskierka”) – córka Karola i Michaliny z d. Piekarskiej. W czasie wojny, w latach 1943-1944 była harcerką i działała w zastępie „Iskry” Drużyny im. Szymona Konarskiego Szarych Szeregów Okręgu Wileńskiego AK. W czasie służby odniosła rany postrzałowe obu podudzi w trakcie przenoszenia różnych materiałów dla żołnierzy AK. Po wkroczeniu Sowietów nie porzuciła harcerskiego munduru i wciąż aktywnie działała w konspiracyjnym ZHP, pomagała partyzantom, brała udział w patriotycznych uroczystościach. W 1950 r. zdała maturę i wyjechała do Moskwy, by studiować filologię polską. Tam w kwietniu 1951 r. została aresztowana przez NKWD i poddana śledztwu. Przebywała w dwóch moskiewskich więzieniach – Łubianka i Butyrki. Za przynależność do ZHP została skazana na 8 lat pozbawienia wolności i trafiła do obozu karnego w Tajszecie (obw. irkucki), a następnie do Mordowskiej ASRR, do łagru Poćma – Dubrawłag. 28.10.1954 r. została zwolniona z obozu i wróciła do Wilna. Tam poznała Wiktora Kociełowicza, z którym wzięła ślub i razem z nim wyjechała do Komi ASRR. W miejscowości Uść-Kułom Wiktor przebywał na zesłaniu. Do Polski wrócili w grudniu 1955 r. i zamieszkali w Szczecinie. Po powrocie do Kraju Pani Stanisława uzyskała wykształcenie wyższe i pracowała jako nauczycielka. W 1991 r. wstąpiła do Koła Kresowych Żołnierzy Światowego Związku Żołnierzy AK (ŚZŻAK), a od 1994 r. należy do Stowarzyszenia Szarych Szeregów. Do 2013 r. pełniła funkcję prezesa ŚZŻAK Okręgu Szczecin. Piastuje stanowisko wiceprezes Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK.

płk Weronika Sebastianowicz z d. Oleszkiewicz (ur. 15.11.1931, Pacewicze, pow. Wołkowysk, woj. białostockie) (ps. „Różyczka”) – córka Józefa i Stanisławy. Od 1944 r. żołnierz Okręgu Białostockiego AK, Inspektorat Grodno, Obwód Wołkowysk AK – zaprzysiężona w wieku 13 lat, przysięgę składała przed komendantem Obwodu – Bronisławem Chwiedukiem (ps. “Cietrzew”), kapelanem ks. mjr Antonim Bańkowskim (ps. “Eliasz”) i Antonim Oleszkiewiczem (ps. “Iwan”). W konspiracji pełniła funkcję łączniczki. Po zakończeniu II wojny światowej pozostała na Kresach Wschodnich i do kwietnia 1951 r. była członkiem “WiN” na dawnym terenie Obwodu Wołkowysk AK w oddziale Alfonsa Kopacza (ps. “Wróbel”). 07.04.1951 r. została aresztowana przez NKWD w Skidlu, w domu siostry. Przetrzymywana i przesłuchiwana w więzieniu w Grodnie wyrokiem Trybunału Wojennego Wojsk MGB obwodu grodzieńskiego z dnia 22.08.1951 r. została skazana za przynależność do Armii Krajowej na 25 lat łagrów, 5 lat pozbawienia praw obywatelskich i konfiskatę mienia. 13.07.1955 r. karę zmniejszono Jej do lat 10. Więzień sowieckich łagrów w Workucie (Komi ASSR), a od 1952 r. w Krasnojarskim Kraju, skąd została zwolniona w listopadzie 1955 r. Nie przebywała na zesłaniu, jednakże władze sowieckie nie wyraziły zgody na jej repatriację do Polski. Pod koniec 1955 r. powróciła do Skidla (Białoruś), gdzie zmuszona była pracować wraz z rodzicami jako robotnicy niewykwalifikowani. Ich dom w Pacewiczach został zburzony, a ziemia odebrana. Od początku lat 90-tych aktywna działaczka polska na Białorusi. Prezes nieuznawanego przez władze białoruskie Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi, działającego przy Związku Polaków na Białorusi, a także wiceprezes Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK. “Za wybitne zasługi na rzecz niepodległości RP, za działalność społeczną i kombatancką” postanowieniem Prezydenta B. Komorowskiego w 2012 r. została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W marcu 2017 r. została awansowana do stopnia pułkownika WP w stanie spoczynku. Ojciec Pani płk Weroniki Sebastianowicz był przed II wojną światową inżynierem dróg i mostów. W czasie i po II wojnie światowej Jej rodzice byli aktywnymi działaczami podziemia niepodległościowego. Ojciec, zaprzysiężony do ZWZ rejon Wołkowysk w 1939 r., został w 1946 r. aresztowany przez Sowietów, więziony w Wołkowysku i skazany na 10 lat łagrów w Kazachskiej SSR, mama – aresztowana w czerwcu 1951 r., skazana na 25 lat łagrów, karę odbywała w Workucie. W trakcie pobytu Pani Sebastianowicz w łagrach sowieckich jej brat Antoni walczył nadal w szeregach “WiN”. Otoczony przez sowiecką obławę, popełnił samobójstwo. Do chwili obecnej nie udało się ustalić miejsca jego pochówku.

Henryk Sobolewski (ur. 13.11.1926, Wilno – zm. 24.09.2009, Gdańsk) (ps. „Sobol”) – syn Michała i Marii z domu Adamowicz. Pan Sobolewski przed II wojną światową ukończył 3 klasy gimnazjum. W okresie 12.02-17.07.1944 r. żołnierz Okręgu Wileńskiego AK – 12.02-01.03.1944 r. – w składzie 5 Wileńskiej Brygady AK pod dowództwem mjr Zygmunta Szendzielarza (ps. “Łupaszka”); 01.03-17.07.1944 r. – w 4 Wileńskiej Brygadzie AK “Narocz” – dowódca kpt. Longin Wojciechowski (ps. “Ronin”). Uczestnik Operacji “Ostra Brama” – dwukrotnie ranny. W stopniu kaprala pełnił w AK funkcję łącznika dowódcy 4 Brygady (03-04.1944 r.), a następnie na stanowisku dowódcy drużyny. Aresztowany 06.09.1944 r. przez NKGB w domu rodziców w Nowej Wilejce był więziony w Wilnie – w okresie 06.09-15.12.1944 – w więzieniu śledczym przy ul. Ofiarnej; 15.12.1944-03.05.1945 r. na Łukiszkach. Był sądzony przez Trybunał Wojenny LSRR w kwietniu 1945 r. w Wilnie za przynależność do polskiej, bandyckiej organizacji – AK, stawiającej za cel walkę o wolną i niepodległą Polskę i odłączenie od ZSRR Wilna, Zachodniej Ukrainy i Białorusi. Skazany z art. 58-1a KK RFSRR – początkowo na karę śmierci zamienioną z uwagi na niepełnoletni wiek na 10 lat łagru, 5 lat pozbawienia praw obywatelskich i konfiskatę osobistego mienia. Proces trwał 5 minut i ograniczył się do odczytania Panu Henrykowi aktu oskarżenia i wyroku, bez świadków i obrony. Pan Sobolewski został następnie przewieziony do łagrów celem odbycia kary. Do 10.1948 r. przebywał w Komi ASSR – łagier Uchta – kopalnia ropy naftowej – nr 2 i nr 3, gdzie pracował przy budowie dróg, w laboratorium chemicznym – nr obozowy Ł-868. W latach 1948-1950 w Kazachskiej SRR – osiedle Jarega, Bałchasz, gdzie pracował w budownictwie, a w latach 1950-52 w Spassku pracując w kamieniołomach. W okresie 1952-53 r. przebywał w osiedlu Olżeras, Stalinskaja oblast Kazachska SRR – praca w budownictwie; 1953-1954 r. spec łagier w Omsku – praca w budownictwie, skąd został zwolniony 06.06.1954 r. W okresie 07.1954-19.12.1955 r. przebywał na przymusowym zesłaniu w Krasnojarskim Kraju, w Turze – praca w lesie w charakterze drwala, w kotłowni jako palacz. Do powojennej Polski i swych rodziców powrócił 31.12.1955 r. Ukończył wyższe studia ekonomiczne i pracował w zawodzie. Od maja 1989 r. do 1993 r. Pan Sobolewski pełnił funkcję Prezesa Zarządu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, a następnie Wiceprezesa Zarządu. Autor wielu artykułów i opracowania “Małe Kalendarium” do “Kwartalnika” Stowarzyszenia. Autor książki “Z Ziemi Wileńskiej przez świat Gułagu”, wyd. 1990 r., II wyd. 1999 r. Zmarł w Gdańsku w 2009 r. i został pochowany na miejscowym Cmentarzu Łostowickim – kwatera 103, rząd 2, grób 19.

Zygmunt Stachowicz (ur. 22.02.1931, Brześć nad Bugiem – zm. 16.02.2000, Gdańsk) (ps. „Żmudzin”) – syn Adama i Anastazji z d. Kasperowicz. W czasie II wojny światowej harcerz, a po jej zakończeniu dowódca Związku Obrońców Wolności Okręg Poleski – ostatniej organizacji niepodległościowej na Kresach Wschodnich. Aresztowany dwukrotnie przez NKWD - 25.07.1945 r. i zwolniony oraz 07.08.1948 r. z bronią w ręku w Brześciu. Przetrzymywany i przesłuchiwany w więzieniu w Brześciu nad Bugiem został w dniach 09-12.11.1948 r. osądzony przez Trybunał Wojenny Wojsk MWD obwodu brzeskiego i skazany z paragrafu 63-1, 76 i 72 KK na karę śmierci zamienioną ostatecznie na 25 lat obozów i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Karę odbywał w sowieckich łagrach w Ałtajskim Kraju oraz w obozach Ozierłagu (obwód irkucki), pracując przy budowie kolei bajkalsko-amurskiej i przy wyrębie lasu – numer obozowy – T-457. Zwolniony z łagru 19.08.1955 r. przebywał na przymusowym zesłaniu w kołchozie Odelsk koło Grodna do dnia 10.03.1957 r. Miesiąc później repatriował się na teren powojennej Polski. W 1969 r. Zygmunt Stachowicz ukończył Akademię Medyczną w Gdańsku. Następnie pracował na stanowiskach kierowniczych w ośrodkach zdrowia, ostatnie miejsce pracy jako Państwowy Portowy Inspektor Sanitarny w Gdańsku. W 1990 r. odszedł na emeryturę. Ożenił się w 1968 r. i miał trzech synów. Był czynnie zaangażowany w rejestrację Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, członek – założyciel tej organizacji kombatanckiej. Od 1991 r. był jego wiceprezesem i walnie przyczynił się do wizerunku Stowarzyszenia. Zmarł 16.02.2000 r. w Gdańsku i został pochowany na cmentarzu Centralnym-Srebrzysko w Gdańsku – kwatera TAR VII, rząd 2, grób 258.

płk dr n.med. Stefania Szantyr-Powolna (ur. 30.07.1924 w Wilnie) (ps. „Hanka”) – córka hr. Bolesława Ursyn-Szantyra i Emilii z Ostrowskich,. Ojciec Pani Stefanii Szantyr-Powolnej był farmaceutą, a jej mama – urzędniczką. Szkołę powszechną Pani Stefania ukończyła w 1938 r., a maturę w zakresie gimnazjum ogólnokształcącego uzyskała w 1944 r. na tajnych kompletach w Wilnie. W czasie II wojny światowej w okresie 10.1939-18.07.1944 r. służyła w konspiracji – Służbie Zwycięstwu Polsce, a następnie Okręgu Wileńskim ZWZ-AK. Dowódcą Jej batalionu Zgrupowania Wilno Śródmieście był Longin Blinstrub (ps. “Lech”, “Łoś”), a szefem Kedywu i dowódcą oddziału partyzanckiego AK - mjr Kazimierz Radzikowski (ps. “Dąbek”). Będąc zaangażowaną od października 1939 r. w działalność konspiracyjną była łączniczką, zajmowała się kolportażem prasy, ale także przeprowadzała zbiórki medykamentów i materiałów opatrunkowych oraz organizowała punkty zakwaterowania i opieki dla rannych i spalonych członków Komendy Kedywu i Dowództwa Oddziałów Partyzanckich, a następnie Szefostwa Powołań Okręgu Wileńskiego AK. Przewoziła broń i materiały wybuchowe do miejsc przeznaczenia, a także przeprowadzała ludzi do oddziałów partyzanckich. Od listopada 1943 do 18.07.1944 r. była łączniczką Komendy Kedywu i Dowództwa Oddziałów Partyzanckich, a następnie Komendy Powołań Okręgu Wileńskiego AK. Za ofiarną i odważną pracę i walkę Komendant Okręgu Krzyżanowski (ps. “Wilk) odznaczył Panią Szantyr Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Pani Stefania została aresztowana 06.12.1944 r. przez NKWD w gmachu Dyrekcji Kolejowej w Wilnie. W okresie 12.1944-03.1945 była przetrzymywana w więzieniu NKGB – przy ul. Słowackiego w Wilnie do momentu rozprawy sądowej, a następnie w okresie 03.1945 – 01.05.1945 w więzieniu na Łukiszkach. Na mocy wyroku Wojennego Trybunału Wojsk NKGB LSRR z dnia 27.03.1945 r. Pani Szantyr-Powolna została skazana za przynależność do AK z art. 58-2 i 58-11 KK RFSRR na 10 lat katorgi, 5 lat pozbawienia praw obywatelskich i konfiskatę mienia. Karę odbywała w następujących łagrach sowieckich : 05.1945-1950 r. – Komi ASSR, rejon Uchta, sowchoz Sedju (ogólne prace w sowchozie, “lesopował”), a następnie w tym samym rejonie w okresie 09.1947-01.01.1951 Wetłosian (praca w charakterze laborantki w szpitalu); 01.01.1951-17.08.1954 r. Workuta – prace ogólne (cegielnia, wyładowywanie kamieni, przebijanie tuneli dla przejazdów pociągów w czasie purgi) – nr obozowy C-2. Zwolniona z łagru 17.08.1954 przebywała na przymusowym zesłaniu w okresie 09.1954-06.1955 r. w Komi ASSR, Workuta – pracując jako laborantka w laboratorium klinicznym. Do Polski powróciła w lipcu 1955 r. Po powrocie do Kraju z zesłania Pani Stefania podjęła pracę w Szpitalu Klinicznym w Gdańsku, równolegle studiując w latach 1956-1961 r. na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1959 r. Pani Szantyr-Powolna wyszła za mąż za Pana Jana Powolnego, by rok później przenieść się do Warszawy i podjąć pracę lekarską. W 1982 r. uzyskała stopień doktora nauk medycznych. W 1990 r. wspomnienia Pani Stefanii były nadawane w formie cyklicznej na antenie Radia Wolna Europa. W latach 2002-2011 Prezes Zarządu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, obecnie Prezes Honorowa organizacji. Wieloletnia redaktor naczelna “Kwartalnika” Stowarzyszenia.

mjr Natalia Zarzycka z d. Odyńska (ur. 27.07.1927 r. w Holi, pow. Wołkowysk, woj. białostockie) (ps. “Jaskółka”, “Sfinks”) – córka Feliksa i Teodory z domu Mikieciuk. W czasie II wojny światowej w okresie 05.1942 – 06.1944 r. żołnierz Okręgu Polesie AK – Szare Szeregi Chorągiew Poleska, a następnie Białostockiej AK - obwód “Barbara” Wołkowysk, rejon Brześć. Pani Natalia pełniła w konspiracji funkcję łączniczki pomiędzy 30 Pułkiem Piechoty AK w Okręgu Polesie a 27 Wołyńską Dywizją Piechoty, a także wywiadowcy-sanitariuszki. Po zakończeniu II wojny światowej Pani Zarzycka w okresie 01.1946-07.1948 r. działała w poakowskiej konspiracji niepodległościowej w Z.O.W. (Związek Obrońców Wolności) Brześć, III Rejon, Obwód Wołkowysk. Za przynależność do Armii Krajowej została aresztowana 28.07.1948 r. przez NKWD w Brześciu i była więziona początkowo w areszcie NKWD i więzieniu w Brześciu, by następnie przebywać w więzieniu na Łubiance w Moskwie. Została skazana wyrokiem Trybunału Wojennego w grudniu 1948 r. w grupie 73 osób za przynależność do AK z par. 68-1 i 76 KK BSRR na łączną karę 25 lat łagrów i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Karę w latach 1949-1955 odbyła w obozach Workuty, Komi ASSR. Zwolniona z łagru w grudniu 1955 r. jeszcze przez rok przebywała na przymusowym zesłaniu w Workucie. Powróciła do Polski w grudniu 1956 r. wraz z mężem (również żołnierzem AK, łagiernikiem) – Olgierdem Zarzyckim. Pani Zarzycka ukończyła studia wyższe na Wydziale Slawistyki UW i pracowała jako tłumacz jęz. rosyjskiego. Organizowała wraz z mężem pierwsze, nielegalne zjazdy żołnierzy AK – Łagierników w II połowie lat 80-tych XX w., a następnie założenie Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK. W latach 1993-2001 Prezes Zarządu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, obecnie Prezes Honorowa Stowarzyszenia.